Σαμποτάζ: Ποια είναι η ιστορική καταγωγή της λέξης, από πότε χρησιμοποιείται και τι σημαίνει ακριβώς;
Η λέξη σαμποτάζ είναι γαλλικής προέλευσης. Sabot είναι το ξύλινο τσαρούχι -μια παραλλαγή των σημερινών σαμπώ- τα παπούτσια που φορούσαν κυρίως οι χωρικοί οι αγρότες και οι εργάτες.
Το 1831, στην Λυών διαδραματίζεται η εξέγερση των canuts που πήρε το όνομά της από τη λέξη cannes-καλάμια, από τα οποία φτιαχνόταν οι μεγάλες βελόνες που χρησιμοποιούσαν οι τεχνίτες για να υφαίνουν, ενάντια στην εμφάνιση των πρώτων κλωστοϋφαντουργικών μηχανών. Πρόκειται για μία από τις πρώτες και σημαντικότερες εργατικές εξεγέρσεις στη Γαλλία κατά την περίοδο της πρώτης βιομηχανικής επανάστασης και ενάντια στις ριζικές αλλαγές που αυτή προξενούσε.
Canuts λοιπόν αποκαλούνταν οι αρχιτεχνίτες υφαντουργοί του μεταξιού -περίπου 8.000 τον αριθμό στην πόλη της Λυων- οι οποίοι απασχολούσαν στα μικρά οικογενειακά τους εργαστήρια πάνω από 30.000 εργάτες.
.png)
Η εμφάνιση και η χρήση των καινούργιων κλωστοϋφαντουργικών μηχανών ως αποτέλεσμα της τεχνολογικής εξέλιξης θεωρήθηκε από τους τεχνίτες και εργάτες canuts αθέμιτος ανταγωνισμός που θα επέφερε καταστροφικές συνέπειες στο επάγγελμα τους.
Στην πρώτη μεγάλη εξέγερση του 1831 -ακολούθησαν και άλλες το 1834 και το 1848-, οι τεχνίτες πετούσαν τα παπούτσια τους (sabots) μέσα στις μηχανές με αποτέλεσμα αυτές να πέφτουν σε βλάβη και να καταστρέφονται. Ύστερα τις έπαιρναν και τις πετούσαν στον Ρωδανό ποταμό που διέσχιζε την πόλη.
Έκτοτε ο όρος Sabot/Sabotage και ελληνιστί σαμποτάζ σημαίνει την σκόπιμη και με έκνομα μέσα παρακώλυση εργασιών εργοστασίου, επιχειρήσεως ή έργου, η οποία προκαλεί ζημιές σε μηχανήματα, ενώ ο όρος συναντάται πολύ συχνά και σε πολεμικές επιχειρήσεις.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου